Op 21 december stuurde de minister van Defensie J.A. Hennis-Plasschaert een brief aan de Vaste Kamercommissie voor Defensie waarin een aantal opmerkelijke zaken staan m.b.t. de JSF. Tot dusverre heeft het weinig aandacht in de media gekregen.
De brief lijkt overigens meer duidelijkheid te geven dan we gewend zijn van de brieven van eerdere bewindslieden Hillen en Jack de Vries. De formulering is minder verhullend. Hopelijk is dit het begin van een grotere transparantie.
De brief is als bijlage bijgevoegd (Word document; op internet kon ik de brief nog niet vinden als Kamerstuk).
Er staan drie passages in de brief waar ik of van schrik of me aan erger. Heb ze in de tekst rood gemaakt en in cursief mijn opmerking. Er zal vast veel meer over te zeggen zijn.
De kosten van de stalling bij de leverancier zijn voor Nederlandse rekening. Hiervoor is Defensie een verplichting aangegaan voor een bedrag van € 0,9 miljoen voor een periode van ten hoogste zes maanden tot eind maart 2013. Voor het eerst dat Defensie hier zo openlijk mee komt. En waar worden de toestellen geplaatst van eind maart 2013 tot start IOT&E fase in 2015/2016? En wat gaat dat kosten? Miljoenen. Terwijl het helemaal niet had gehoeven. En de Nederlandse belastingbetaler keek erna en stond erbij, maar kan er niets aan doen.
Het is nog niet bekend of de staking leidt tot hogere kosten En wie krijgt die rekening dan?
Inmiddels is duidelijk dat de operationele testfase begint als Nederland al ongeveer twee jaar beschikt over het eerste testtoestel en ongeveer anderhalf jaar over het tweede testtoestel. Defensie werkt nu de mogelijkheden uit voor de aanwending van de testtoestellen in de komende jaren en beziet de daarmee gemoeide kosten. Daarvoor is onder meer overleg nodig met het Amerikaanse ministerie van Defensie. Ik verwacht de Kamer begin 2013 nader te kunnen informeren over de aanwending van de testtoestellen. In maart 2011 gaven Amerikaanse bronnen al aan dat de IOT&E pas in 2016 te verwachten valt. We hebben toen verzocht om uitstel van de beslissing van aanschaf testtoestellen. Brief nog even bijgevoegd. Als je die weer eens leest,…….. Jammer dat het CDA/VVD/PVV de aanschaf destijds doorgezet heeft. Niet een constatering achteraf, maar ook vooraf was het allemaal bekend.
Op www.JSFnieuws.nl wordt al vanaf eind 2008 en begin 2009 gewaarschuwd voor de onvermijdelijke uitstel van de IOT&E testfase (met bewijzen erbij). Advies was: Maak geen haast, koop de toestellen twee series later en bespaar per toestel tientallen miljoenen (rekenvoorbeelden op JSFnieuws). Er had zo 80 miljoen euro bespaard kunnen worden. Dus dit is schandelijke geldverspilling geweest. En de latere toestellen waren dan ook nog eens veel beter geweest.