Laatste update vrijdag, 6 december 2024
zondag, 5 juni 2016 Vliegbasis
“We vreesden het ergste, maar het geluid viel mee. Het is wel luider, maar als er minder gevlogen gaat worden, dan compenseert dat wel weer. Wel jammer dat de F-16 de naverbrander langer aanhield dan de JSF tijdens de start, want daardoor hebben we de start niet goed kunnen vergelijken”. Dat is de gemiddelde reactie die we hoorden. En dat is een resultaat waar we voorlopig blij mee zijn. Natuurlijk is het indicatief en zijn er nog onzekerheden en pijnpunten, maar het is zinvol geweest de JSF ruim drie tot vier jaar voor zijn komst gehoord te hebben. Op maandag 23 mei arriveerden de twee JSF toestellen. Eerst een schrik voor diegenen die onder of vlakbij het vliegpad stonden. Het klonk daar ontzettend luid. Hoewel de geluidsbeleving centraal stond, zijn er ook geluidsmetingen uitgevoerd door het NLR en ons (met dank aan Marsumer Arend Jan Talens) . Tijdens de landing hebben wij decibelhoogtes gemeten van 114 en 116 dBA. En dat is wel veel luider dan wat we gewend zijn van de F-16 die met een geluidsniveau van rond de 85-90 dBa kan landen. Maar tijdens de belevingsvlucht viel de start mee. De JSF was “slechts” 7 dBA luider dan de F-16. Dat werd door de meesten niet als hinderlijk ervaren. Mooi was dat we hebben kunnen waarnemen dat de JSF het bochtje om Marsum goed kan uitvoeren en ook op behoorlijke hoogte kan zijn als het boven de bebouwing komt. De grotere stijghoek zal later naar verwachting voor de verder afgelegen woonkernen, zoals Dronryp, Menaam en Wyns gunstig kunnen uitpakken. Tijdens de fly-over op grote hoogte waren de F-16 en de JSF even luid. Dat bleek uit de beleving als ook uit de metingen. Het geluid van de JSF werd wel anders ervaren. Het werd bij nadering eerder gehoord dan bij de nadering van de F-16 en het geluid werd als zwaarder/lager ervaren en leek langer aan te houden. Vooral als het toestel gepasseerd was. Opmerkelijke (voorlopige) constatering is dat de JSF tijdens de landing bij Marsum meer lawaai maakt dan bij de start, terwijl dat bij de F-16 net andersom is. En ook opmerkelijk vinden we dat het geluidsverschil bij de landing onder of bij het vliegpad als hoog werd ervaren en door diegenen die iets verderop stonden aanmerkelijk minder. Dat kan betekenen dat het geluid naar de zijkant toe snel afbouwt of dat het achter het vliegtuig een smallere geluidsbreedte heeft. Als dat zo is dan kan het optimaliseren van de vliegpatronen mogelijk nog wat winst brengen. Maar om dat te kunnen concluderen zijn meer vluchten en geluidsmetingen nodig. Tijdens de landing leek het alsof de JSF wat lager vloog dan de F-16. Dit alles met een grote slag om de arm. Geluidsbeleving is erg subjectief.
Geluidsmetingen geven meer inzicht
Eén meting is geen meting zeggen geluidsdeskundigen. Ook daarom moeten we voorzichtig zijn met het snel trekken van conclusies en ook daarom is het zinvol vaker te meten. De JSF vliegt tijdens de drie weken op vliegbasis Leeuwarden vast nog vaker. We hebben op de vrijdag na de belevingsvluchten nog landingen en doorstarts kunnen meten in Marsum op de Bitgumerdyk recht onder het vliegpad. Het gemiddelde verschil tijdens de landing was dat de JSF ruim 21 dBA luider was. Voor de insiders de volgende meetcijfers:
F-16 ‘s: 90,9 dBA, 90,1 dBA en 92,4 dBA
F-35 : 112,3 dBA
Onze metingen van 23 mei gaven bij de landingen 116,3 dBA en 114,2 dBA bij de F-35 en 92,4 dBA bij de F-16. Zie: https://www.youtube.com/watch?v=APalTkmpOSY&feature=youtu.be
De meetresultaten die we tijdens de belevingsvluchten gemaakt hebben zullen we later publiceren via deze website. We zijn ook benieuwd naar de meetresultaten van het NLR. Ze kwamen uit op een gemiddeld gemeten verschil van 3 dBA. Dat is minder dan wat wij gemeten hebben, maar de locaties verschilden ook. De presentatie van het NLR van vrijdag 27 mei vindt u hieronder. De precieze meetresultaten van hen volgen later.
Op vrijdag 3 juni hebben we nog een start gemeten boven Jelsum van enkele F-16’s en een JSF. De F-16’s zaten boven de Brédyk gemiddeld op 113 dBA en de JSF op 118,4 dBA. De JSF startte zonder naverbrander, de F-16’s met. Het was onduidelijk of de naverbrander wel of niet uit was ter hoogte van de Brédyk.
Bedankt
En verder willen we alle inwoners van Jelsum, Koarnjum en Marsum bedanken die ons geholpen hebben de pers te woord te staan tijdens de aankomst van de JSF en tijdens de belevingsvluchten. Alleen hadden we dat nooit aangekund. En het heeft geholpen om het zo breed en gevarieerd mogelijk te benaderen. De media, zowel landelijk als provinciaal, zowel krant als tv, gaven veel aandacht aan het geluid de JSF. De dorpen stonden daarbij uitgebreid in de belangstelling. Op de site www. Marsum.info staan diverse links in de verschillende artikelen die de afgelopen tijd geplaatst zijn en ongetwijfeld nog zullen volgen.
We hopen weer een beroep op u te mogen doen om de Tweede Kamerleden van de vaste Kamercommissie van Defensie te woord te staan. Ze zijn te gast op maandag 6 juni. We zullen daarvoor weer inwoners benaderen.
Gerard Veldman Geert Verf (redactie: leden van het COVM vliegbasis Leeuwarden)
Koarnjum Marsum
Presentatie Basiscommandant en het NLR vrijdag 27 mei ‘16:
Bij deze willen wij u op de hoogte brengen van de eerste resultaten van de enquête en de geluidsmetingen die op donderdag 26 mei zijn uitgevoerd tijdens de F-35 belevingsvluchten.
Via onderstaande link heeft u toegang tot de presentaties die heden morgen zijn gegeven op de vliegbases Leeuwarden en Volkel.
De vliegbasis commandanten Traas en Ariëns hebben aangegeven dat zij het als een groot succes beschouwen dat er 2 volledige belevingsvluchten gerealiseerd konden worden, waarbij in totaal zo’n 28 keer een F-16 of F-35 bij u is langs gevlogen om het gemaakte geluid te beleven, en uw ervaringen te registreren in de enquête.
Tevens waren zij erg blij met het aantal omwonenden dat zich heeft opgegeven voor deelname aan deze enquête; zodoende heeft men een goed beeld gekregen over hoe het F-35 geluid in vergelijking met de F-16 werd ervaren.
Daarnaast heeft men in de omgeving van beide bases op 5 locaties met microfoons de piekgeluidswaarden voor elke passage gemeten. In 9 gevallen was dit in woonkernen om de belevingsuitkomsten te kunnen ondersteunen; in het geval van het fietspad aan de Jelsum kant van vliegbasis Leeuwarden, ging het om de zorg voor mogelijke gehoorschade voor fietsers weg te nemen.
Op dit moment is het NLR nog bezig met het analyseren van de gegevens van de 2de belevingsvlucht (1730 uur -1930 uur). Daarom is deze terugkoppeling alleen gebaseerd op de resultaten van de 1e vlucht; u wordt zo spoedig mogelijk geïnformeerd over het totale resultaat.
De enquête geeft in grote lijnen aan dat de omwonden slechts kleine verschillen hebben geconstateerd; dit wordt ondersteund door de geluidsmetingen in de 9 woonkernen.
Zoals gezegd zullen de gegevens van de 2e vlucht zo spoedig mogelijk bekend worden gesteld. Het NLR zal vervolgens de totale resultaten verwerken in een uitgebreid rapport.
Eventuele vragen of onduidelijkheden zullen worden doorgeleid naar de Stuurgroep uitvoering Motie Eijsink, om meegenomen te worden bij het realiseren van het permanente geluidsmeetnet rond de beide vliegbases. Hiervoor worden de eerste microfoonopstelling naar verwachting in 2017 gerealiseerd.
Het NLR eindrapport zal ook uitgebreid worden behandeld in de eerstvolgende COVM vergadering. Ook hierover wordt u vanzelfsprekend op de hoogte gehouden.
Presentaties:
18-11-2024 Dorpsbelang, Prikbord
21-10-2024 Actueel, Dorpsbelang, Prikbord
04-12-2024 Kerknieuws
30-10-2024 Kerknieuws