Hinke Visser-Oostra 100 jaar

maandag, 26 september 2022 Actueel

“Wat makket dat in yndruk, ik seach fannemoarn út it rút en seach allerhande flaggen hingjen. Alles ta eare fan myn jierdei. Ik woe it earst net leauwe. Ik haw oant no ta al 143 kaarten krigen en ek in protte bosken blommen. It is my eins te gek”, aldus de glunderende 100-jarige Hinke Visser.

Ze is zichtbaar aangedaan, maar ook blij met alle aandacht voor haar eeuwfeest. Trots vertelt ze dat de burgemeester vanmorgen op bezoek is geweest, “wat is dat in aardige frou”. Onderwijl hoor je de brievenbus, kaartnummer 144 valt in de gang. Hinke zwaait naar buiten. Ze kent nog heel veel mensen. Met haar kinderen las ze de kaarten door. De afzenders waren haar allemaal bekend. Het laat zien dat haar geheugen nog bijzonder goed is. Ze schudt de ene na de andere gebeurtenis uit haar mouw. Kan gedetailleerd erover vertellen, maar kan ook met afstand naar haar leven kijken.

“Wy hawwe earmoed meimakke, mar as ik weromsjoch op myn libben fiel ik ek in protte rykdom. Ek no. As jo sjogge hoefolle oandacht ik krij fan myn bern, beppesizzers en oerbeppesizzers, al hiel wat jierren, dan bin ik ek tige tankber. Ik haw myn hiele libben hurd wurke, mar ik krige ek in soad werom. Dat fielt as echte rykdom”.

Dochter Wytske vertelt dat Mem ’s avonds geregeld weg was om op te treden, eerst bij (professionele) toneelgezelschappen zoals Tetman en Jarich de Vries en Selskip Aldtsjerk en later als dirigente bij koren. Ze was vaak pas diep in de nacht terug. Ons ouderlijk huis stond altijd open voor vrienden. Er was veel gezelligheid. En er werd vaak gezongen. Moeder Hinke en dochter Wytske laten samen een lied horen wat ze vroeger zongen. Prachtig. Hinke is er niet echt tevreden over. “Ik kan niet meer zo zingen als vroeger. Bij toeval ben ik dirigent geworden. Ik moest een keer invallen. De dirigent kon niet en vond dat ik het wel kon doen”. Het bleek later het begin te zijn van een lange carrière als dirigente. “Ik kon toen geen noot lezen, best lastig, maar ik heb het met foefjes geleerd”. Ze stond decennialang voor het Ingelumer koor, het Marsumer onthouderskoor Hâld Moed en koren in Jelsum, Hempens en Leeuwarden.

Hinke is in Driezum geboren, hielp op jonge leeftijd de huishouding te runnen bij verschillende familieleden en ontmoette in Deinum op het koor haar latere man Sipke. In de oorlog trouwden ze. Een tijd met grote armoede. Ze hadden niets, maar probeerden er het beste van te maken. Ze konden tijdelijk wonen in de brugwachterswoning in Ritsumasyl. Toen ze daar uit moesten konden ze aan het eind van de oorlog tijdelijk wonen op Franjumbuorren in Marsum. Slapen op een zolderkamer waar de rook van de lekkende schoorsteen in uit kwam. Dat kon niet lang, ze waren daarom blij dat ze een tijdje konden wonen op de Bitgumerdyk in Marsum, tegenover de Popta-gasthuizen (nu tuincentrum). Na de oorlog woonden ze in Deinum en Julianadorp, waar Sipke een baan bij de zuivelfabriek had. In 1954 verhuisden ze naar de Buorren 12; Sipke kreeg een baan bij de zuivelfabriek in Marsum. Ze woont hier nog steeds zelfstandig. Met hulp van de thuiszorg en van haar kinderen.

Ingelumer koor en muziekvereniging

Dat Hinke niet vergeten werd door haar oud zangkoor Jubilate uit Ingelum was geen verrassing. Ze is daar tenslotte ere-dirigente van. Het koor zong haar enkele liederen toe tegenover haar huis. Hinke zat zichtbaar te genieten in de deuropening. Er zaten altijd Marsumers bij het Ingelumer koor omdat bij het Marsumer koor alleen leden mochten zingen die geen alcoholische drank nuttigden. Hinke en Sipke waren hun leven lang principiële geheelonthouders. Ook de muziekvereniging Ons Genoegen bracht haar ’s avonds een muzikale traktatie.

Leeuwarder Courant

Op haar verjaardag stond een groot artikel in de Leeuwarder Courant. Met als treffende kop “As in oar bliid is, bin ik ek gelokkich”. Twee alinea’s uit dit artikel van Elizabeth Vogelzang:

Beroemd

In de avonduren stortte ze zich op haar passie; zingen en toneelspelen. Met het semi-beroepsgezelschap van Aldtsjerk trok ze 25 jaar lang langs zalen door het hele land. Het stuk De Twillingsuster, geschreven door haar zus Berber, was een grote hit in dorpshuizen door de provincie en bij Fryske Kritesdoor het land. ,,We ha it wol 300 kear opfierd. Wy wiene beroemd yn dy tiid.”

Tetman en Jarich

Hinke was zelfs nog anderhalf jaar beroepsartiest bij het bekende gezelschap Tetman en Jarich. Ze stond met de broers en Rients Gratama overal in het land op de planken met “De tijd staat niet stil” (De tiid hâldt gjin skoft ). ,,Ik wie hast alle jûnen fan hûs en kaam nachts let thús, we slepten as bargen achter yn ’e auto.” Hoe ze dat fikste met een jong gezin? ,,Ik wie in sterke soademiter, oars wurde je ek gjin hûndert.”

Voor het volledige artikel:

https://krant.lc.nl/titles/lc/5747/publications/5449/articles/1664755/25/1

Friesch Dagblad:

Het Friesch Dagblad besteedde er ook uitvoerig aandacht aan. Zelfs een aankondiging op de hoofdpagina. Journalist Wybe Fraanje schreef een mooi artikel over Hinke. We plukken er een stukje uit:

Die Himmel rühmen des Ewigen Ehre, ihr Schall pflanztseinen Namen fort.”

Hinke Visser-Oostra zingt het nog zo weg, dit werk van Beethoven. In 1976 zong ze het met haar koor in Berlijn op een internationale conferentie van de socialistische geheelonthoudersbeweging.

Berlijn is een hoogtepunt in haar muzikale leven, vertelt ze op haar honderdste verjaardag in haar gezellige woonkamer op de terp in Marsum, ook al reisde ze als dirigent met het Leeuwarder koor Excelsior naar Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk, Duitsland en Noorwegen. In het Noorse Hamar liet ze het koor in een klooster voor slechtzienden nog Friestalige liedjes zingen. ,,Dat wie in hiel leuk súkses.” In Berlijn waren nog twee koren, vertelt ze. ,,Ik bin dan sa’n idioat, ik sei: as wy hjir mei trije koaren komme, kinne wy dan ek net wat mei ús trijen sjonge? Dy oare diriginten waarden fuort wyldentûsjast en gunden it my om derfoar stean te gean. Ik koe dy stikken wol dreame, no.”

Dus dirigeerde ze drie koren bij het zingen van Kumbaya . Ze doet het meteen even voor: ,,Kumbaya, my Lord, kumbaya.”

Voor het volledige artikel: https://krant.frieschdagblad.nl/titles/frieschdagblad/6510/publications/2080/pages/8

Levensverhaal:

Hinke haar herinneringen zijn talrijk en gedetailleerd. Teveel om in een artikel te beschrijven. Gelukkig hebben Hinke en haar kinderen er een boek over geschreven. Het is een particuliere uitgave, maar wie het lezen wil kan het lenen. We hebben een uitleenexemplaar. In 2019 vertelde Hinke en dochter Fetsje over haar leven tijdens de Aldjieroertinking in de kerk. Een aantal herinneringen werden gedeeld, onder andere over de armoede en de oorlog. Ze zijn terug te kijken op https://www.youtube.com/watch?v=tfEd4RUeUxg&t=6s (vanaf 4.30 tot 24.00 minuten)