Meditaasje: Boer Amos

donderdag, 10 oktober 2019 Kerknieuws

---

De boeren die op 1 oktober met hun tractoren optrokken over de Nederlandse wegen naar Den Haag, bepaalden die dag het nieuws. En terecht. De boosheid van vele boerengezinnen, jonge boeren, boeren in spé, moest hoognodig eens zichtbaar worden. Boosheid is de andere kant van grote teleurstelling. Onder anderen mensen die werken in onderwijs en gezondheidszorg kunnen er over meepraten hoe allerlei achter bureaus bedachte regelgeving tijdrovend verstikkend werkt voor je eigenlijk werk. Onze boeren ondervinden dat al vele jaren jaar in jaar uit. En worden door sommige actiegroepen die menen alles te weten en de waarheid in pacht te hebben aan de schandpaal genageld. Kleine groepen mensen die met acties de aandacht krijgen van de media bepalen te vaak het beeld van wie boeren zijn. Ik ben al blij met het programma van Yvon Jaspers op zondag avond over “op de boerderij”. Dat zou verplichte kijk kost moeten zijn voor iedereen die een mening meent te kunnen geven over boeren.

Het PAS, Plan Aanpak Fosfaat, het oordeel van de Raad van State, de uitspraak van D66 over halvering van de agrarische sector, het rapport van de commissie Remkes alle tezamen veroorzaakte een crisis in ons land omdat allerlei projecten van huizenbouw, wegen aanleg enzovoorts stil kwamen te liggen. Het beeld van het rapport van de commissie Remkes dat naar buiten kwam was dat er keuzes gemaakt moeten worden om de fosfaat uitstoot te verminderen, alvorens er weer aan allerlei projecten gewerkt mag worden. En de agrarische sector werd als grootste veroorzaker genoemd . Dus daar moet fors in gesneden worden. Tja, ik dacht meteen aan het verlagen van de maximum snelheden op onze wegen waar ik wel voor ben. Kost minder benzine, reduceert ook CO2 uitstoot, geeft waarschijnlijk minder files, minder fijnstof, minder ongelukken. Toch nog (minimaal) 4% minder fosfaat uitstoot. En ik dacht aan zoveel in mijn ogen onnodige en veel te goedkope en vrijwel onbelaste (zowel de kerosine alsook het vliegen als totaal) vluchten voor plezier, vakantie. En waarom niet meer internet vergaderingen houden daar waar die zakenreizen kunnen verminderen. Maar ik dacht verder. Waarom wordt alles nu op het fosfaat probleem gegooid? Dat heeft onder andere te maken, zo begrijp ik, met het aantal, en de omvang daarvan, natuurgebieden. Mooi hoor. Maar zouden degenen die dat plan bedacht hebben toen al geweten hebben dat je dan vanzelf later wel de fosfaat problemen op tafel zou krijgen en dus ook uit zou komen bij fors snijden in het agrarisch bedrijf (landbouw en veeteelt?). Onze agrarische sector geeft aan de Nederlandse economie veel,  ook veel indirecte, werkgelegenheidsbeleid en  draagt ook fors bij aan onze export dus ons nationaal inkomen.  Maar de netto opbrengst per gewerkt uur is in de agrarische sector vaak veel lager en veel onzekerder dan bij voorbeeld in de werkgelegenheid van de financiële  wereld (ook al zit er veel “dood” en (groten)deels geleend geld in. Omdat er te vaak geen eerlijke prijzen betaald worden voor de producten van landbouw en veeteelt. En hoeveel boeren zijn al niet bezig binnen de mogelijkheden van alle wet en regelgeving met wat we circulaire economie noemen.

Dat milieu, klimaat, problematiek onze grote aandacht verdient lijkt me wel duidelijk. Dat er zorgen zijn voor de toekomst kan lijkt me niemand ontkennen, behalve mensen die alles fake nieuws noemen wat niet overeenkomt met wat ze zelf vinden.

Hoe nu verder, hoe kom je uit deze impasse?

Toen dacht ik aan Amos, boer Amos. Ik ben het Bijbelboek gaan lezen en het commentaar van Tom Naastepad erbij. In dit voorwoord is geen ruimte voor een hele preek. Misschien kan dat later eens. Daarom wil ik heel in het kort aangeven wat ik lees over boer Amos. Amos, een boer, woonde in het zuidelijk rijk Juda en werd een profeet in het noordelijk rijk Israël. Niet dat alles goed was in Juda (ik noem het maar even “de provincie”), maar in Israël zat vooral de macht (ik noem het maar even “Den Haag”). En wat Amos te zeggen had was, dat, om het met Naastepad te zeggen, dat een zorgzame God zo met de aarde en de mensen bezig is, als een boer met het vee en het gewas: niet om uit te buiten, maar om te bewaren. Daar tegenover staan de mensen die vooral met zichzelf bezig zijn, zowel in “de provincie” als ook in “Den Haag”. Mensen, die vergeten zijn, die niet meer bezig zijn met het doel en de zin van  ons leven. Mensen die de vrijheid willen hebben om te gaan voor een prestatie alleen, voor bezit alleen, voor vermaak alleen, voor consumptie alleen.

Boer Amos, de profeet Amos, leert mij, om het zo te zeggen, dat we de werkelijkheden, wat er echt aan de hand is. bij de naam moeten noemen. Dat we het conflict met elkaar moeten aangaan. Wat echt ten dode gedoemd is benoemen en stoppen. Als we ons eigen gelijk en de oude mens in ons durven verliezen, geeft God ons aan elkaar. Dat is al een opstanding in deze tijd. Terwijl wij ons “ik” verliezen, winnen wij elkaar. Om met elkaar te zijn zoals Hij ons bedoeld heeft. Met elkaar de oude tijd achter durven laten voor de nieuwe tijd. Kerk zijn, en wat nog meer is, mens van God zijn, in deze tijd, vraagt om een profetisch geluid te laten horen. En een profetisch geluid kun je pas laten horen als je het eerst op jezelf betrekt, en dan pas op de ander. Ik wens alle boeren in onze gemeenschap en onze dorpen toe dat zij kunnen blijven werken in hun passie. En ik wens hen en ons allen, mensen uit “de provincie” en uit “Den Haag”, toe, dat we luisteren naar elkaar en zo elkaar zullen winnen!

Al wat ten dode was gedoemd

mag nu de hoop herwinnen

bloemen en vogels, alles roemt

Hem als in den beginne.

Keerde de Heer der schepping weer

dan is het te vergeefs niet meer

te bloeien en te minnen

 

Ben Bloemink

---

• Meditaasje

---