Leeuwarden aanzienlijk zwaarder belast dan Volkel, geluid blijft binnen de norm

maandag, 22 december 2014 Vliegbasis

De regio rondom Vliegbasis Leeuwarden wordt aanzienlijk zwaarder belast dan die van vliegbasis Volkel. Dit blijkt uit de nieuwe geluidscontouren die het ministerie van Defensie op 15 december vrij gaf.

De contour van Volkel beslaat “slechts” 62% procent van de Leeuwarder contour. De avondvluchten van Volkel passen voor de helft niet binnen deze contour. Deze zullen naar elders geëxporteerd worden. Defensie wil nog niet zeggen of deze naar Leeuwarden gaan, maar dat Leeuwarden daar het nodige van zal krijgen zal onvermijdelijk zijn. Defensie heeft slechts beperkte financiën beschikbaar om het geluid naar het buitenland te exporteren. Een ander gevolg is dat de twee internationale oefeningen die in regio Leeuwarden voor veel overlast zorgen niet kunnen uitwijken naar regio Volkel. Leeuwarden blijft daar aan vastzitten. En het percentage avondvluchten zet de stijgende lijn door. Eerder was dit 10%, nu 15% en bij de JSF wordt rekening gehouden met 20%, zo staat in het rapport van het Nationaal Lucht- en Ruimtevaart Laboratorium (NLR) te lezen.

Het NLR heeft nieuwe geluidscontourenberekend op basis van nieuwe geluidcijfers van de JSF. In september 2013 hebben nieuwe geluidsmetingen plaatsgevonden op de Amerikaanse vliegbasis Edwards. Het geluid komt overeen met de eerdere meting van oktober 2008. De geluidscontouren van de JSF die in juli 2009 gepresenteerd werden, maakten afbraak van twee woningen in Marsum nog noodzakelijk. Dat hoeft niet meer bij de nieuwe geluidscontouren. Minder toestellen (20 t.o.v. ca 40 in berekening 2009) en verfijning van de vliegpatronen o.a. maken dat deze twee woningen net buiten de 65 Ke geluidscontour komen te liggen. Dat is goed nieuws.

De nieuwe geluidscontouren blijven binnen de huidige wettelijke vastgestelde geluidscontouren, maar zullen aanzienlijk groter zijn dan die de F-16 de laatste jaren had.

De F-16 verbruikt ongeveer 50% van de wettelijke geluidscontour, de JSF zal ongeveer 75-80% gebruiken. Dat betekent op jaarbasis meer geluid dan we de laatste jaren gewend zijn. Het komt ongeveer overeen met de geluidscontouren van 10 jaar geleden, toen er nog aanzienlijk meer met de F-16 werd gevlogen dan nu het geval is.

Grondgebonden geluid blijft ook binnen de norm, wel zijn geluidsschermen nodig

Uit een rapport van het TNO blijkt dat het grondgebonden geluid van de JSF ook binnen de normen blijft. Uit de resultaten blijkt dat in de situatie van stationering van F-35A vliegtuigen op de vliegbasis Leeuwarden geldt dat:

1. De berekende 50 dB(A) etmaalwaardecontour binnen de geluidszone ligt.

2. De berekende 55 dB(A) etmaalwaardecontour binnen de 55 dB(A) contour na de geluidssanering 1997 ligt en dat als gevolg daarvan de maximaal toelaatbare geluidbelasting (MTG) op de gevels van de woningen rond de vliegbasis niet overschreden wordt.

Wel zijn geluidschermen nodig om het geluid van het proefdraaien te dempen. Het proefdraaien neemt bij de F-16 22 minuten in beslag per keer. Bij de JSF zal dit teruggebracht worden tot 7 minuten.

D-brief minister: JSF komt eerst op Leeuwarden

De zogenaamde D-brief van de minister van Defensie die op 15 december vrij kwam wees uit dat de Leeuwarder basis als eerste de JSF toestellen krijgt. Eind 2019 komen de eerste twee toestellen. Eind 2021 komen de laatsten. Daarna worden ze op vliegbasis Volkel gestationeerd.

Permanent geluidsmeetnet

Een stuurgroep bestaande uit leden van beide COVM’s van vliegbasis Volkel en Leeuwarden is bezig om de komst van een permanent geluidsmeetnet voor te bereiden. PvdA Tweede Kamerlid Eijsink heeft op 6 november een motie ingediend waarin hier voor gepleit is. De Tweede Kamer nam deze motie unaniem aan en de minister van Defensie “omarmde” deze motie. Binnen de ambtelijke top van Defensie zijn reserves tegen zo’n meetnet omdat de vraag is of meten een meerwaarde heeft t.o.v. berekenen, zoals nu gebeurt. Voor de omwonenden van beide bases bestaat deze vraag niet. Juist bij de JSF is dit van groot belang om goed te kunnen bewaken dat deze binnen de geluidscontouren blijft. De hoeveelheid lawaai bij de JSF is sterk afhankelijk van de gasklepinstellingen. In de JSF-contour is bv rekening gehouden met 40% motorvermogen bij de landing, maar de vraag is of dat in de praktijk altijd gehaald zal worden (bij de F-16 wordt met minimaal 70% motorvermogen geland). Afwijkingen worden door meetapparatuur gesignaleerd. Niet door de berekeningen op basis van de standaard geluidswaarden. Voormalig Leeuwarder vliegbasiscommandant Anton den Drijver is ook permanent lid van deze stuurgroep en zal in de rol van adviseur optreden. Hij is in Amerika nauw betrokken geweest bij de invoering van de JSF. Hij heeft kennis van de JSF en kent de bezwaren van de omwonenden goed.

Op 8 januari zal de COVM Leeuwarden het NLR en TNO rapport bespreken. COVM Volkel zal dit later eveneens doen.

Informatie media:

http://www.omropfryslan.nl/nijs/definsje-ludsoerlest-jsf-bliuwt-yn-2019-binnen-de-noarmen

http://www.frieschdagblad.nl/index.asp?artID=68570

3 bijlagen:
D brief 15-12-’14 hoofdstuk geluid
f35 noise measurement executive summary D brief 15-12-’14
NLR toekomstige geluidsbelasting van f 35 D brief 15-12-’14