Laatste update maandag, 11 november 2024
woensdag, 2 oktober 2019 Actueel, Dorpsbelang
“Dit is een kans die we niet voorbij mogen laten gaan”. Dat was de teneur van de informatieavonden in Ingelum en Marsum op 15 en 16 oktober vorig jaar. Sindsdien heeft u een tijdje niets van ons gehoord. Maar dat betekent niet dat er niks gebeurd is. In november en maart hebben we vervolgoverleg gehad met alle mogelijke deelnemende partijen. De belangrijkste conclusie was dat het plan verdere uitwerking verdiend, maar dat we even pas op de plaats moeten maken. Waarom dan? Om de op te wekken stroom van de 12 Ha zonnepanelen op het stroomnet te krijgen, is het noodzakelijk om een zware stroomkabel aan te leggen naar Newtonpark. De aanlegkosten hiervan zullen naar schatting 1,5-2,5 miljoen Euro gaan bedragen. Deze hoge aanlegkosten zullen later allemaal terugverdiend moeten worden uit de verkoop van de opgewekte elektriciteit. We vonden dat dit de business case te zwaar zal gaan belasten. Tegelijkertijd zijn er veel ontwikkelingen om energie op te slaan in Waterstof of in accu’s. We willen de tijd nemen om samen met alle andere partijen te onderzoeken of daar niet de toekomst in zit. “Beter wat later, maar wel met een beter plan”.
Ondertussen is achter de schermen van alles gebeurd in organisatorische zin.
Kortom: Het draagvlak is op verschillende fronten aanmerkelijk groter geworden.
Wat te doen:
In oktober hebben we als dorpen (Marsum, Jelsum/Koarnjum en Ingelum) overleg over de wijze waarop we willen gaan participeren. In de vorm van een coöperatie (model Marsum met zijn Marsumer Energie Koöperaasje; MEK), of in een stichtingsvorm? We laten ons ook adviseren door Netwerk Duurzame dorpen. Ook hebben we daarna geregeld overleg met Henk Koning over zijn voortgang. Eind oktober hopen we een vergadering te hebben met meerdere partijen. We hopen dan weer iets meer te kunnen melden. Let wel: Het is een kwestie van lange adem, er zullen nog vele tegenvallers op onze weg komen, maar de gezamenlijke inzet van vliegbasis, Rijksvastgoed en de 4 dorpen geeft een hele mooie basis voor een goed vervolg. En mocht u nu zelf alvast willen doen? Dan kan bijvoorbeeld door lid te worden van de MEK. Ook kunt u energie via hen afnemen. Gegarandeerd groene energie tegen marktconforme prijs en de winst blijft in eigen regio. Marsum krijgt daar 75 Euro per jaar van per aansluiting. Een mail naar info@Mek.frl is al voldoende. Suggesties welkom. Mailen kan naar Marssumdorpsbelang@gmail.com
De gezamenlijke Dorpsbelangen van Marsum, Jelsum, Koarnjum en Ingelum.
ARTIKEL FRIESCH DAGBLAD
Vliegbasis zet in op waterstof en biobrandstof
Vliegbasis Leeuwarden wil minder CO2 uitstoten. Er wordt onderzocht of de basis zelf waterstof kan produceren en opslaan, ook voor gebruik in de omgeving.
Jan-Peter Soenveld, geplaatst: 16 juli 2019
De vliegbasis is op dit moment niet duurzaam te noemen, beaamt vliegbasiswoordvoerder Jayme Tol. Met elke F-16-vlucht levert de basis een aanzienlijke bijdrage aan de CO2-uitstoot en dus aan de klimaatcrisis. Tegelijkertijd is het vliegen noodzakelijk voor de vrede en veiligheid. ,,Vliegen kan niet zonder overlast”, meldt Tol. ,,Je laat in het milieu een voetafdruk achter, maar die proberen we te compenseren. Onze basiscommandant heeft daarover een duidelijke visie.”
Zonnepark
De vliegbasis heeft een duurzaamheidscoördinator aangesteld en werkt aan meerdere groene projecten. Een van de grootste, een zonnepark van tien hectare, is al langer bekend. ,,Daarvoor staat nu alle stoplichten op groen”, aldus Tol. Het zonnepark kan niet alleen de vliegbasis van stroom voorzien maar ook ten dele de buurdorpen Engelum, Marsum, Cornjum en Jelsum. Het park komt aan de westkant van de vliegbasis te liggen. Er zijn ook plannen om met het zonnepark waterstof te produceren. ,,Dat zit echt nog in de beginfase. We willen zelf waterstof opwekken en gebruiken voor voertuigen. Ook moet de waterstof dienen als noodstroom. Op momenten waarop je weinig opbrengsten uit zonnepanelen haalt, moet je wel stroom blijven gebruiken.” De vliegbasis wil daarvoor grote accu’s laten bouwen die ook als waterstofopslag voor de omgeving kunnen dienen. We willen zelf waterstof opwekken en gebruiken voor voertuigen. Ook moet de waterstof dienen als noodstroom. Eind dit jaar heeft de basis al een eerste waterstofproject: er komen twee auto’s die rijden op waterstof naar de vliegbasis. De waterstof wordt geleverd door een bedrijf uit Noord-Nederland. ,,Onze commandant wil graag ervaring opdoen met waterstof. De kennis willen we ook graag delen met de omgeving.” De vliegbasis krijgt binnenkort ook meerdere laadpalen voor elektrische auto’s. ,,Die auto’s worden vooral gebruikt voor vervoer op het eigen terrein, bijvoorbeeld om de vliegers naar de shelters te brengen. Dat doen we nu met verbrandingsmotoren maar daarvoor kunnen we net zo goed elektrische auto’s gebruiken.”
Grote verbouwing
De vliegbasis ondergaat een grote verbouwing, onder meer wegens de komst van het onbemande vliegtuig MQ-9 Reaper in 2020 en de straaljager F-35. Die laatste komt vanaf 31 oktober 2019 in Leeuwarden te staan. ,,We hebben het voordeel dat we oude gebouwen inruilen voor nieuwe. Dan kunnen we een inhaalslag maken met bijvoorbeeld isolatie want de meeste gebouwen worden klimaatneutraal gebouwd.” Gebouwen die blijven staan, worden beter geïsoleerd en krijgen ledverlichting en zonnepanelen.
Gebruikt frituurvet
De vliegbasis hoopt verder op de ontwikkeling van biofuel. Dat is brandstof gemaakt van onder meer gebruikt frituurvet en zorgt voor 70 à 80 minder CO2-uitstoot dan kerosine. ,,We vliegen nu met 5 procent biofuel maar de F-16’s kunnen wel met 50 procent vliegen. Het is echter moeilijk om aan biofuel te komen. We moeten het nu uit Los Angeles halen, we hopen dat het ooit in Nederland wordt gemaakt.”
—————
Kritiek op overheidsbeleid zonne-energie
Zonneparken zijn niet onomstreden. Hoogleraar en energiedeskundige bij TNO Wim Sinke ziet ook dat de grenzen van het huidige opwekken en gebruik van zonne-energie bereikt zijn. Goed nieuws, vindt hij. Zo komt er namelijk sneller oog voor de broodnodige langetermijnaspecten van zonne-energie.
Marianne Velsink ARTIKEL FRIESCH DAGBLAD geplaatst: 12 augustus 2019
Zonneparken zijn volgens hoogleraar Wim Sinke soms een karikatuur van zonne-energie. Zonne-energie kwam de laatste weken geregeld negatief in het nieuws. Afgelopen week kondigde de Friese Milieufederatie een rechtszaak aan vanwege de komst van een groot zonnepark bij Oosterwolde. Er is volgens de Milieufederatie onvoldoende gekeken naar de belangen voor het landschap, de bewoners en de cultuur. Deze problemen rondom zonne-energie illustreren voor Sinke het belang van een langetermijnvisie. Wat hem betreft is zonne-energie samen met windenergie nog altijd de belangrijkste manier om in Nederland in 2050 alle elektriciteit hernieuwbaar op te wekken. Het potentieel van zonne-energie is veel groter dan wij nu denken. Dus moeten onder andere overheden de aanpak rond zonne-energie veranderen, vindt hij. ,,Zonne-energie is een belangrijke schakel in het klimaatakkoord. Een doelstelling waar we de komende twintig, dertig jaar aan moeten werken. De aanleg van zonneparken kan niet los gezien worden van ruimtelijke en ecologische thema’s en maatschappelijk draagvlak. Dat zijn zorgvuldige en planmatige processen die nu soms te gehaast worden doorlopen.”
Energiestrategieën
Er wordt momenteel in dertig regio’s met verschillende partijen – gemeente, provincie, waterschappen, netwerkbedrijven en andere betrokkenen – een regionale energiestrategie opgesteld. Dat is een goede stap, vindt de deskundige. Zeker nu de grenzen van zonne-energie bereikt zijn. Maar toen hij aanschoof bij een aantal overleggen, viel hem op dat ervaringen niet overal worden gedeeld. ,,Het wiel wordt geregeld opnieuw uitgevonden.” Sterker nog, soms komen partijen die op het eerste oog gelijke belangen hebben, tegenover elkaar te staan, zoals nu gebeurt in Oosterwolde. De Friese Milieufederatie gaf afgelopen week in deze krant aan op zich wel voorstander te zijn van zonne-energie, maar niet van de grootschalige manier waarop het nu in Oosterwolde gebeurt.
Conflicten
Ook in Kollum ging de komst van zonnepark Jumaheerd niet zonder slag of stoot. Omwonenden vreesden voor brandveiligheid en vonden dat hun woongenot werd aangetast. De brandweer en de adviescommissie ruimtelijke kwaliteit Hûs en Hiem gaf ze hierin niet gelijk. Uiteindelijk kwam de vergunning toch nog rond. ,,Partijen die bondgenoten moeten zijn, zijn nu in conflict.” Sinke wijt dit aan een te ,,hijgerige aanpak onder hoge tijdsdruk”. ,,Parken zijn soms een karikatuur van zonne-energie. Grote velden rechte rijen panelen met een hek erom. Ik zeg niet dat er geen plekken zijn waar dit past, maar er zijn meer oplossingen, ook in het buitengebied. Zoals zonnepanelen op gebouwen. Daar moeten we keihard aan blijven werken.“
Zonne-energie is een belangrijke schakel in het klimaatakkoord. Sinke vindt het niet erg dat de grenzen van zonne-energie hier en daar bereikt zijn, ,,want onder druk wordt alles vloeibaar.” Nu het elektriciteitsnetwerk de geleverde zonne-energie niet kan verwerken, ontstaan er proeven om zonne-energie om te zetten in waterstof. Oosterwolde is een van de proeflocaties voor een project van netbeheerder Alliander. De hoogleraar denkt dat het omzetten naar waterstof straks op veel meer plekken toegepast wordt. Sinke ziet dat het belang van zonne-energie door de conflicten die zich rond de parken afspelen, niet op waarde geschat wordt ,,Zonne-energie is met windenergie de nieuwe bron voor elektriciteit. En dit wordt over niet al te lange tijd de belangrijkste energiebron. Het potentieel van zonne-energie is veel groter dan wij nu denken. Maar dan moeten we wel accepteren dat de uitvoering ervan veel tijd en overleg vraagt.”
21-10-2024 Actueel, Dorpsbelang, Prikbord
25-06-2024 Dorpsbelang
30-10-2024 Kerknieuws
28-10-2024 Kerknieuws, Prikbord
09-09-2024 Kerknieuws